ALMOST FICTION by อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล

เป็นที่ทราบกัน แกลเลอรี่ศิลปะเกือบทุกแห่งทั่วโลกปิดทุกวันจันทร์ แต่นั่นล่ะสถานการณ์ Covid-19 ทำให้แกลเลอรี่จำเป็นต้องปิดทุกวันอย่างไม่มีกำหนด ขณะที่มิวเซียมระดับโลกเขามี virtual tour ให้ทุกคนได้ชมจากที่บ้าน แต่งานระดับโลกที่จัดแสดงในแกลเลอรี่บ้านเราล่ะ

BOTS จึงทำ virtual tour แบบบ้านๆ บ้าง ด้วยการขอรูปถ่ายผลงานที่ติดตั้งในแกลเลอรี่ของมิตรสหายมาให้ชมกันผ่านช่องทางนี้ เริ่มจาก ALMOST FICTION ของพี่เจ้ย-อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล ที่จัดแสดงอยู่ใน Gallery Seescape เชียงใหม่ เซ็ทภาพถ่ายพลทหารไร้ใบหน้า ที่ศิลปินมองว่ามันคือภาพแทนของสิ่งที่เกิดขึ้นจริงในประเทศนี้

Almost Fiction คือผลงาน photo installation ล่าสุดของพี่เจ้ย แบ่งออกเป็นสองพาร์ท คือพาร์ทของภาพถ่ายพลทหารไร้ใบหน้า กับภาพถ่ายที่พี่เจ้ยนำมาจากฟุตเทจหนังสั้นที่เขาถ่ายแถวบ้านตัวเอง

โดยชื่อนิทรรศการมาจากที่พี่เจ้ยรู้สึกว่าสถานการณ์ทางการเมืองในบ้านเมืองนี้มันดูไปไกลเกินกว่าตรรกะที่คนมีเหตุผลทั่วไปจะเข้าใจได้ เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริงได้ก้าวล้ำไปไกลจนเกือบจะเป็นเรื่องแต่ง (Almost Fiction)

ภาพถ่ายของพลทหารถูกแสงแฟลชสาดทับจนไม่เห็นใบหน้า เป็นทั้งการเสียดสีถึง ‘ความไร้ตัวตน’ ของทหารชั้นผู้น้อยในรัฐที่ขับเคลื่อนด้วยทหารชั้นผู้ใหญ่ รวมถึงความสงสัยของศิลปินต่ออำนาจสะกดของเครื่องแบบ และการพรางตัวอย่างเปิดเผยของสถาบันทหารที่เข้ามาครอบงำวิถีชีวิตคนไทย

เรียกได้ว่าเป็นการพรางตัวที่ไม่เนียน ซ้ำการครอบงำหรือการปกครองก็ทำได้ห่วยบรม หรือที่พี่เจ้ยใช้คำว่า “เหยียบขี้ไก่ไม่ฝ่อ” อย่างที่เห็น ที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน

ส่วนเซ็ทภาพในส่วนที่สองที่เป็นฟุตเทจจากหนังสั้น เป็นซีรีส์ที่สะท้อนภาวการณ์นอนไม่หลับ (Insomnia) ซึ่งเป็นผลสะท้อนมาจากสภาวะของการถูกครอบงำของสถาบันทหาร

ความเก๋ของนิทรรศการยังอยู่ที่การติดตั้งไฟแบบกำหนดขอบเขตแสง ฉายมาจากด้านบนของชิ้นงาน ไฟจะถูกเปิดในเวลากลางคืนในแกลเลอรี่ที่ปิดมืด เปลี่ยนแกลเลอรี่ศิลปะให้เหมือนฉากในภวังค์แปลกประหลาด ขับเน้นบรรยากาศที่บอกไม่ถูกว่านี่คือฉากที่เกิดขึ้นจริง หรือภาวะไร้ตรรกะเหมือนในนิยาย ดังที่กำลังเกิดขึ้นในประเทศนี้

ภาพถ่ายโดย Gallery Seescape